“ตูปะซูตง” ปลาหมึกยัดไส้ข้าวเหนียว หวานมัน อาหารพื้นถิ่นชาวมุสลิม 3 จังหวัดชายแดนใต้ที่หาทานยากและมีความโดดเด่นในเอกลักษณ์วัฒนธรรมของคนในพื้นที่ ซึ่งคนที่จะทำ “ตูปะซูตง” เป็นจะได้รับการสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่นที่มักจะทำให้ลูกหลานทานกันในบ้าน ได้ถูกนำมาถ่ายทอดให้กับประชาชนและนักศึกษาซึ่งเป็นคนรุ่นใหม่โดยวิทยาลัยชุมชนยะลา เพื่อเป็นการอนุรักษ์อาหารพื้นถิ่นของชาว 3 จังหวัดให้คงอยู่ รวมถึงยังต่อยอดสร้างอาชีพและรายได้อีกด้วย

สำหรับส่วนประกอบวัสดุหลักของ ”ตูปะซูตง” ก็จะมีปลาหมึก น้ำตาลแว่น ข้าวเหนียว กะทิ เกลือ ส่วนการทำนั้นค่อนข้างจะยุ่งยาก ใช้เวลานานกว่าขนมอีกหลายๆ อย่าง แต่เมื่อทำเสร็จ ผู้ที่รับประทานเข้าไปก็จะรู้ถึงความอร่อยของ ”ตูปะซูตง” ที่มีรสชาติมันๆ ของกะทิและหวานๆ จากน้ำตาลแว่น โดยไม่มีกลิ่นคาวของปลาหมึก เนื่องจากได้ใช้ใบตะไคร้มาเป็นตัวดับกลิ่นคาว

ขั้นตอนการทำก็จะเริ่มจากการนำข้าวเหนียวที่แช่ค้างคืนไว้ หรือจะต้มให้สุกก็ได้ มาล้างน้ำ ให้สะอาด นำปลาหมึกที่เตรียมไว้มาตัดแยกหัว แยกตัว ตัดปากและตาที่ดำออก แล้วล้างให้สะอาด จากนั้น ก็นำข้าวเหนียวมายัดใส่ในตัวปลาหมึก อย่าให้แน่นมากเพราะหมึกจะแตกเวลาต้ม นำหนวดปลาหมึกมาปิดไว้แล้ว เสียบด้วยไม้กลัด นำไปต้มกับหางกะทิ พอข้าวเหนียวสุกใส่น้ำตาลแว่นลงไป ถ้าใช้น้ำตาลปิ๊ปจะไม่อร่อย รอจนเดือด แล้วใส่หัวกระทิต้มให้เดือด โดยเคี่ยวกับไฟอ่อนๆ พอน้ำเริ่มเหนียวๆ ก็เป็นอันเสร็จ สามารถนำขึ้นมารับประทานได้เลย

นางสาวยารีเดาะ สะมะอิ วิทยากรทำอาหาร ขนมขาย ชาว ตำบลโกตาบารู บอกว่า “ตูปะซูตง” เป็นอาหารพื้นบ้านกึ่งคาว หวาน โดยส่วนใหญ่ก็จะเรียกเป็นของหวานมากกว่า หาทานยาก เพราะว่าขายไม่ค่อยได้กำไรเท่าไหร่ค่อนข้างแพง เราต้องฝึกทำไว้กินที่บ้าน เพราะส่วนใหญ่เค้าจะไม่ค่อยทำกัน จะทำรับประทานกันในช่วงเดือนรอมฎอน ส่วนบางพื้นที่กินไม่เป็น สำหรับตนเองก็ได้รับการสืบทอดมาจากปู่ ย่า ตา ยายที่ทำให้ทาน จะทำขายตามออเดอร์ที่ลูกค้าสั่ง ทำขนมอาเกาะซึ่งจะหาทานได้ยากด้วย

ด้านนางสาวนูรไลลา ยูโซ๊ะ ผู้เรียนชาวเขาตูม อำเภอยะรัง จังหวัดปัตตานี และนางสาวอัสมะ บือแน ผู้เรียนชาวยะลา บอกว่า ดีใจที่ได้มาเรียนรู้เกี่ยวกับการทำ “ตูปะซูตง” คนวัยรุ่นเดี๋ยวนี้จะไม่ค่อยรู้จักกัน ส่วนมากก็ซื้อกิน แต่เราวัยรุ่น รุ่นใหม่ ที่สามารถมาศึกษาได้ ก็ต้องขอบคุณทาง วชช.ยะลา ที่เปิดโอกาสให้เราได้มาเรียนรู้ ส่วนการทำก็ไม่ยาก อาจะจะเสียเวลาในการทำเยอะหน่อย ที่บ้านก็ชอบทานอยู่แล้ว ต่อไปก็จะนำไปทำในช่วงรายอด้วย นอกจากนี้ ก็ยังสามารถนำไปต่อยอด สร้างอาชีพหายากได้

ขณะที่ นางลักขณา ญาณภาพ รองผู้อำนวยการวิทยาลัยชุมชนยะลา บอกว่า สำหรับการเปิดสอนหลักสูตรการทำ “ตูปะซูตง” ทาง วชช.ยะลา ได้มีการสอบถาม ประชาสัมพันธกับประชาชน นักศึกษา ซึ่ง “ตูปะซูตง” เป็นอีกหนึ่งหลักสูตรที่ประชาชนให้ความสนใจเป็นอย่างมาก เพราะเป็นอาหารพื้นถิ่นใน 3 จังหวัดชายแดนใต้ ค่อนข้างมีความโดดในเอกลักษณ์ วัฒนธรรม อาหารการกิน ผู้เรียนสามารถนำไปต่อยอดได้ โดยเฉพาะในปัจจุบันมีการขายตรงมากขึ้น “ตูปะซูตง” จึงเป็นหลักสูตรที่ทำกินในครัวเรือน ต่อยอดสร้างอาชีพได้ โดยทั่วไปก็จะขายอยู่ที่ตัวละ 20-30 บาท แล้วแต่ขนาดของปลาหมึก ส่วนวัตถุดิบเราสามารถหาในพื้นที่ได้ง่าย อุปกรณ์ที่ใช้ทำก็เป็นอุปกรณ์ในครัวเรือน ซึ่งเรามีการสอน นักศึกษารุ่นใหม่ ประชาชนรุ่นใหม่ให้รู้จักกระบวนการ วิธีการทำอาหารพื้นถิ่นยะลา

ที่มา : https://thainews.prd.go.th/th/news/detail/TCATG210905072520451

ข้อมูลข่าวและที่มา

ผู้สื่อข่าว : รุ่งสุรีย์ กิตติกุลสวัสดิ์

ผู้เรียบเรียง : ธนพิชฌน์ แก้วกา

แหล่งที่มา : สทท.ยะลา